Algemene informatie over Leishmania:

Leishmaniose is een ziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet: de Leishmania. Besmetting van deze ziekte komt vooral voor in het Middelandse Zeegebied. De besmetting van Leishmania vindt plaats door de prik van een zandvlieg, dit is een soort kleine mug. De besmettelijke prik kan alleen plaatsvinden tijdens zonsondergang en zonsopgang, overdag zijn de zandvliegen namelijk niet actief. Ook zijn de zandvliegjes niet actief bij temperaturen onder de 18 graden. Vaak wordt een hond pas een aantal jaren na de besmetting werkelijk ziek (Bosje). De besmetting vindt plaats doordat de eencellige parasiet zich in verschillende plekken in het lichaam zoals het beenmerg en de lymfeknopen nestelt en door middel van een beet komt de Leishmania in de hond terecht (Dierendokters). De zandvlieg is in het geval van Leishmania dus een protozoa: het vliegje voedt zich met het bloed van de hond. 

 

Symptomen van Leishmania:

Het is erg lastig om Leishmania vroegtijdig te bestrijden aangezien het vaak pas een aantal jaar na besmetting zich in enkele klachten uit. Er kunnen geïrriteerde bultjes of kleine blaasjes ontstaan op de plek waar de zandvlieg gebeten heeft. Zandvliegen bijten vaak op de volgende plekken: de oorschelp, de neus en de buikwand. Zoals al eerder vermeld, gaat de parasiet zich vaak nestelen in de lymfeknopen. Hierdoor gaan de lymfeknopen vaak opzetten. Ook zien we vaak bij Leishmania dat er sprake is van gewichtsverlies of spierafbraak. Door de hiervoor genoemde verschijnselen voelt de kat of hond zich natuurlijk helemaal niet fit en dit veroorzaakt vaak weer een slechte eetlust en kan zelfs leiden tot een moment dat het dier helemaal niet meer wilt eten. Door deze verminderde voedingsopname zie je de hond of kat langzaam aan verzwakken (Medisch Centrum voor Dieren) . In een later stadium kunnen ook vaak verschijnselen voorkomen zoals bloedneuzen, diarree en bloedarmoede. Deze verschijnselen zijn simpelweg het gevolg van de gehele verzwakte afweer die de parasiet veroorzaakt (Anicura).

 

Diagnose van Leishmania:

Leishmania kan aangetoond worden door middel van een bloedonderzoek. Echter kan het enkele jaren duren voordat uit dit onderzoek een positieve uitslag komt, omdat het lang duurt voordat de Leishmania zich volledig heeft ontwikkeld. Ook kan Leishmania worden vastgesteld door middel van onderzoek met een microscoop. Er wordt dan wat bestandsdeel uit de lymfeknopen of beenmerg genomen, omdat de parasiet zich hier vaak nestelt. De Leishmania kan met volledige zekerheid worden vastgesteld door middel van een laboratoriumonderzoek (Medisch Centrum voor Dieren).

 

Handelingen op moment van diagnose van Leishmania (behandelplan):

Leishmania kan worden ''bestreden'' met medicijnen. Echter blijft de hond wel altijd drager van de parasiet. Hoe lang en hoe veel het medicijn moet worden gegeven hangt af van hoe vroegtijdig de Leishmania is vastgesteld. Eén van de meest gebruikte medicijnen bij Leishmania is Allopurinol. De dosering is 20 mg/kg lichaamsgewicht per 24 uur verdeeld over 3 doses. (Medisch Centrum voor Dieren). Allopurinol helpt tegen jicht. Jicht is de verzamelnaam voor een 'ontstekingsziekte' die ontstaat als het lichaam niet optimaal werkt (Stichting 'dierenhulp zonder grenzen'). Bij leishmania kan het geval zijn dat door de infectie enkele andere klachten ontstaan. Deze klachten worden bestreden door middel van ondersteunende behandeling. Dit is de naam die wordt gebruikt als er sprake is van: bijkomende symptomen bestrijden.

 

Maatregelen bij besmetting van Leishmania op bedrijfsniveau + preventieve maatregelen:

De zandvliegjes die Leishmania veroorzaken houden zich overdag schuil. Als u aan het werk bent in een Middelands Zeegebied is het daarom belangrijk om uw handen na het werk goed te wassen om enige besmetting te voorkomen. Leishmania is een zoönose en het kan dus ook overgebracht worden van mens op dier of van dier op mens. Als u met uw hond of kat naar een Middelands Zeegebied gaat - waar dus ook een vergroot risico is op besmetting van Leishmania -, zorg dan dat u uw dier goed beschermd tegen de zandvliegen. Dit kan door middel van de volgende 3 dingen:

- Pipetten: Deze pipetten bevatten de stof permethrine of imidaclopride. Permethrine is een stof die het zenuwstelsel van insecten - en dus ook de zandvlieg - aantast (Wikipedia-bijdragers, 2019). Imidaclorpide is een stof die óók wordt gebruikt voor de bestrijding van vlooien. Echter wordt het ook gebruikt om insecten te bestrijden (Waar zit wat in). De pipetten hebben een werking van 3 weken. Na 3 weken moet de aanbrenging van dit middel dus indien nodig herhaald worden (Caressa).

- Halsband: Deze halsband bevat de stof deltamethrine. Deltamethrin is een anti-insectenmiddel die wordt toegepast tegen kruipende of vliegende insecten (Wikipedia-bijdragers, 2018). De halsband heeft een werking van 5 tot 6 maanden en moet minstens 2 weken voor het vertrek worden omgedaan (Caressa).

- Tegenwoordig is het ook mogelijk om uw hond of kat te vaccineren tegen Leishmaniose. Deze vaccinatie verkleint de kans op infectie na besmetting van de parasiet. 3 Weken na de eerste vaccinatie is het belangrijk dat de hond weer wordt gevaccineerd en vervolgens na 3 weken de 3e en laatste vaccinatie krijgt. 4 Weken na deze laatste vaccinatie is de hond beschermd en kunt uw de bescherming voor uw hond of kat elk jaar verlengen met één injectie. Om uw hond of kat optimaal te beschermen is het slim om de vaccinatie te combineren met zandvliegbestrijding (Caressa).

 

Wet- en regelgeving rondom besmetting van Leishmania

Er hoeft niets te gebeuren omtrent de wet- en regelgeving bij besmetting van Leishmania.

 

Waarmee moet je rekening houden bij besmetting van Leishmania?:

Het is belangrijk om het besmette dier voldoende lang te behandelen tegen Leishmania en ook de bijkomende symptomen te bestrijden, anders kan dit later ook nog gevolgen hebben. Daarnaast is het belangrijk om na vaststelling van Leishmania uw omgeving te controleren op aanwezigheid van zandvliegjes en zo nodig dit te bestrijden.

 

Voeding bij Leishmania:

De toestand van een hond met Leishmania kan erg verslechten als hij of zij een lage weerstand heeft. Daarom is het erg belangrijk om de weerstand van een hond hoog te houden door middel van de juiste voeding met eventueel in combinatie met voedingssupplementen, zoals extra vitamine (zwerfdierinnood.nl). Een voorbeeld van een geschikte voeding voor een dier met Leishmania is bijvoorbeeld de Resist-lijn van Prins. Deze lijn ondersteunt het immuunsysteem, verhoogt de weerstand en de lijn zorgt voor meer rust in het lichaam van het dier. Het voer bevat onder andere gehydrolyseerd melkeiwit wat zorgt dat het dier minder stress ervaart. Het voer van de Resist-lijn bevat ook mineralen, vitaminen en andere voedingsstoffen die bijdragen aan het immuunsysteem (Prins).